27ος ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΘΕΜΑ
Ποιες είναι, κατά τη γνώμη σας, οι σημαντικότερες Ευρωπαϊκές Συνθήκες (Ε.Ο.Κ – Ε.Ε.); Να εκθέσετε και να αποτιμήσετε το περιεχόμενό τους, από την άποψη μεταφοράς αρμοδιοτήτων από το εθνικό κράτος στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Να αναφέρετε παραδείγματα.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
- Σύντομη ιστορική αναδρομή στους λόγους δημιουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Πολυάριθμες οι συνθήκες που σημάδεψαν έως σήμερα την ιστορική πορεία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.
- Έξι συνθήκες – σταθμοί στην εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη σκοπιά της μεταφοράς αρμοδιοτήτων από τα εθνικά κράτη – μέλη προς τους κοινοτικούς θεσμούς.
ΚΥΡΙΩΣ ΜΕΡΟΣ
-
- Ε.Κ.Α.Χ.: Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (1951):
- – Συμφωνία μεταξύ επτά χωρών της Ευρώπης.
- – Παραγωγή άνθρακα και χάλυβα, προϊόντων στρατηγικής σημασίας εκείνη την εποχή, κάτω από το κύρος ενός κοινού οργανισμού.
- – Σημαντική μεταφορά εθνικών οικονομικών εξουσιών.
- – Παράδειγμα: η δυναμικά ανερχόμενη βιομηχανία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας αποδέχεται να υπαχθεί η παραγωγή της σε άνθρακα σε διακρατικό όργανο.
- Συνθήκες της Ρώμης (1957):
- Με αυτές ιδρύονται η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (Ε.Ο.Κ.) και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας.
- Αποφασιστική διεύρυνση των ελευθεριών των πολιτών των έξι εθνικών κρατών που συνυπέγραψαν τις συνθήκες αυτές.
- Παράδειγμα: κανόνες προστασίας του ευρωπαϊκού οικονομικού ανταγωνισμού από εθνικά μονοπώλια.
- Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (1986):
- – Συνυπογράφεται από τα δώδεκα κράτη – μέλη εκείνης της περιόδου.
- – Θεαματική μεταφορά αρμοδιοτήτων σε κοινοτικά όργανα για μια σειρά θεμάτων.
- – Παράδειγμα: επιβολή κοινωνικού διαλόγου μεταξύ εργοδοτικών σωματείων και συνδικαλιστικών οργανώσεων.
- Συνθήκη του Μάαστριχτ (1993):
- – Συνυπογράφεται από δώδεκα κράτη.
- – Δρομολόγηση για τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος (= ευρώ).
- – Συμμόρφωση των κρατών – μελών σε μια σειρά από οικονομικές προϋποθέσεις, προκειμένου να ενταχθούν στη ζώνη του ευρώ.
- – Παράδειγμα: προοπτική αντικατάστασης των εθνικών νομισμάτων από ένα κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα.
- Συνθήκη του Άμστερνταμ (1996):
- – Εκχώρηση εθνικών αρμοδιοτήτων για τη δημιουργία μιας Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Άμυνας.
- – Νέες κοινοί οικονομικοί και κοινωνικοί στόχοι, πέρα από τον εθνικό ορίζοντα των κρατών – μελών.
- – Παράδειγμα: εκχώρηση μέρους εθνικής κυριαρχίας σε θέματα ασφάλειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
- Συνθήκη της Λισσαβώνας (2009)
- Ενδυνάμωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε βάρος των Εθνικών Κοινοβουλίων.
- Οριοθετούνται οι τομείς αρμοδιοτήτων ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη – μέλη.
- Παράδειγμα: νομική αναγνώριση θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από όλα τα εθνικά κράτη – μέλη.
- Ε.Κ.Α.Χ.: Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (1951):
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
-
-
- Από τα παραπάνω καθίσταται σαφής η διαχρονική τάση ενίσχυσης των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τις αρμοδιότητες των κρατών – μελών.
- Παρά την εξέλιξη αυτή, υποστηρίζεται συχνά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πάσχει από το λεγόμενο «δημοκρατικό έλλειμμα» σε βάρος των αρμοδιοτήτων των κρατών – μελών, έλλειμμα απέναντι στο οποίο προτείνονται σε αδρές γραμμές τρεις τρόποι αντιμετώπισης (= το ομοσπονδιακό, το συνομοσπονδιακό και το συναινετικό μοντέλο διακυβέρνησης), ανάλογα με το βαθμό εμπλοκής των εθνικών κρατών – μελών στη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και, συναφώς, εκχώρησης αρμοδιοτήτων.
-
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ
Προτέρημα: το θέμα έχει να κάνει, σχεδόν αποκλειστικά, με τη μελέτη των ευρωπαϊκών θεσμών.
Όμως: περικλείει έναν υψηλό βαθμό δυσκολίας, διότι θέτει ως προαπαιτούμενο την ακριβή γνώση των κοινοτικών θεσμών και ζητεί την παράθεση συγκεκριμένων παραδειγμάτων.